Đối mặt khó khăn khi giá cá tra, basa liên tục giảm

20/Thg7/2006 11:56:45

Trong buổi họp giao ban sáng ngày 17/7, AFA cho biết, giá cá tra nguyên liệu ở ĐBSCL từ mức giá 14.000 - 15.000 đồng/kg của tháng trước, hiện nay giá thu mua tại cơ sở sản xuất đối với cá tra nuôi ao hầm loại cá đẹp, đúng "size" trung bình là 11.000 đồng/kg, cá tra nuôi bè loại đẹp dao động từ 10.700 - 11.500 đồng/kg. Đối với loại cá tra thịt vàng nhạt là 10.000 đồng/kg, cá thịt vàng đậm là 9.000 đồng/kg. Với giá cá như hiện nay, nguy cơ một vụ cá thua lỗ nữa đang diễn ra trước mắt của ngư dân ĐBSCL.

Mặc dù trong thời gian qua, cá tra, cá basa của ĐBSCL đã trải qua bao nỗi thăng trầm do các rào cản của các nước nhập khẩu đặt ra, nhưng cùng với thời gian ngành nuôi cá da trơn vẫn phát triển đều đặn và đã trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của nhiều tỉnh trong khu vực.

Ông Nguyễn Văn Thạnh, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn An Giang cho biết: năm 2005, An Giang có 1.836 ha và 3.058 lồng bè nuôi cá, đạt sản lượng 180.809 tấn, chế biến được 54.982 tấn sản phẩm thành phẩm, đạt kim ngạch xuất khẩu 122,323 triệu USD.

Kế hoạch năm 2006, An Giang tăng diện tích nuôi thuỷ sản lên 3.086 ha và 3.720 lồng bè để đạt sản lượng 211.020 tấn cộng với 60.000 tấn cá khai thác trong tự nhiên, để chế biến 55.000 tấn sản phẩm thành phẩm và đạt kim ngạch xuất khẩu 160 triệu USD.

Trong những tháng đầu năm, giá cá tra, basa luôn ở mức cao. Khoảng giữa tháng  5/2006, giá nhích dần đến đỉnh là 14.000 - 15.000 đồng/kg, khiến cho bà con ngư  dân trong vùng lạc quan về một vụ cá có lời ngay trước mắt. Đây là mức giá  rất tốt đối với người nuôi mà doanh nghiệp chế biến cũng có lời.

Tuy nhiên, trong gần 1 tháng trở lại đây, giá cá tra, basa nguyên liệu giảm trung bình khoảng  100 - 200 đồng/kg/tuần, và cho đến nay thì nằm ở mức 11.000 đồng/kg đối với loại  cá đẹp. Tình hình này đã khiến cho ngư dân lại phải đối mặt với nguy cơ thua lỗ. Anh Lê Thanh Tiền (ấp Long Hưng, xã Long Sơn, huyện Phú Tân, tỉnh An Giang)  kể: ao cá của anh có diện tích là 4.000 m2, thả nuôi 110.000 con cá giống  cỡ 2,8 cm, qua thời gian nuôi với tỉ lệ hao hụt là 5%, và với giá cá ở thời  điểm đăng ký bán cá anh cầm chắc lời trong tay. Do vậy, anh đã mạnh dạn đầu  tư vào ao cá chờ ngày thu hoạch.

Thế nhưng một tháng trôi qua, giá cá thì giảm  liên tục, nhà máy thì không thấy tới, khiến anh lo lắng vô cùng. Để có 1 kg  cá thịt anh đã phải đầu tư trên 10.000 đồng. "Khi cá gần đúng lứa bán và giá cá  còn tốt, tôi đã tới Công ty Nam Việt đăng ký bán cá, nhưng tới hiện nay cá  gần quá lứa nhưng vẫn chưa bán được", anh Tiền cho biết.Muốn bán được cá ngư dân phải qua nhiều công đoạn, trước tiên họ phải đến công ty đăng ký trước để được sắp lịch, sau đó người của công ty đến tận ao hầm lấy mẫu cá về xét nghiệm 2- 3 lần, mẫu cá đạt yêu cầu công ty quyết định mua cá sẽ báo giá cụ thể với ngư dân.

Anh Tiền bức xúc: "Năm rồi tôi nuôi cá chỉ bán được 8.500 đồng/kg, tin tưởng vào chủ trương của Nhà nước sẽ làm cho giá cá tốt trở lại nên năm nay tôi nuôi tiếp và nuôi nhiều hơn năm rồi. Thấy giá cá từ sau Tết luôn nằm ở mức cao tôi mừng lắm, hy vọng vụ cá năm nay có lãi để bù vào khoản lỗ của năm trước. Tháng rồi tôi đi tới nhà máy Nam Việt đăng ký bán cá, vậy mà đến hôm nay công ty vẫn chưa tới lấy mẫu xét nghiệm, cứ cái đà này thì không biết chờ đến bao giờ cá tôi mới bán được?".

Để duy trì hầm cá chờ ngày bán, mỗi ngày anh Tiền phải mua thức ăn khoảng 8  triệu đồng cho cá, chưa tính tiền thuê 4 công nhân giúp vợ chồng anh chăm  sóc ao cá. Tất cả chi phí này anh đều vay ở ngân hàng.

Anh Tiền cho biết thêm, nếu năm nay bán cá lỗ nữa thì anh không còn khả năng duy trì hầm cá này, "nghỉ nuôi là chuyện sớm chiều".

Năm 2005, do giá cá sụt giảm mạnh nên có nhiều ngư dân thua lỗ đến nay vẫn còn nợ ngân hàng chưa trả hết, không còn vốn nên một số ngư dân đã nghỉ nuôi.

Hiện nay, hầu như các lồng bè nuôi cá tra trên sông đã nghỉ gần hết. Bà con cho biết: vì nuôi bè chỉ thích hợp nuôi cá basa, vì cá tra nuôi bè và nuôi đăng quầng vào mùa nước đổ thường bị bệnh do cá bị chói nước. Nhưng nuôi cá basa thì vốn đầu tư cao tiền đóng bè, tiền con giống, thức ăn và thời gian nuôi cá basa dài gấp 2 lần cá tra, mà giá cá lại không cao hơn cá tra bao nhiêu nên số lồng bè nuôi cá basa đang giảm mạnh.

Trước tình trạng giá cá tra, basa ở ĐBSCL giảm liên tục trong những ngày qua, ông Ngô Phước Hậu, Phó chủ tịch Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thuỷ sản  VASEP đã nhận định: đây chỉ là giảm giá tạm thời do người dân các nước khu vực  châu Âu và Mỹ đi du lịch nên giảm tiêu thụ cá, qua tháng 8 mức tiêu thụ sẽ  trở lại bình thường, giá cá tra sẽ tăng trở lại. Hiệp hội đang cố gắng kiềm giá ở mức 12.000 - 13.000 đồng/kg.

Ông Hậu cũng khuyến cáo ngư dân nên gắn kết  với các doanh nghiệp nuôi cá sạch xuất khẩu để tổ chức nuôi cá theo nhu cầu  thị trường. Mặc dù vào ngày 14/7/2006 lời cam kết kiềm giá cá ở mức 12.000 - 13.000 đồng/kg của ông Hậu đã được công bố trên phương tiện thông tin đại  chúng (báo An Giang), nhưng đến hôm nay giá cá vẫn tiếp tục giảm và chưa có dấu hiệu dừng lại.